Niekiedy brak miesiączki mylnie uznawany jest za pierwszy objaw ciąży. Dzieje się tak szczególnie u pań, u których menopauza pojawiła się przedwcześnie. Jak wygląda kwestia menopauza a ciąża? Czy po okresie pokwitania nadal konieczne jest stosowanie antykoncepcji? Najważniejsze w poniższym artykule: W sensie klinicznym menopauza to dzień, który następuje po zakończeniu ostatniej w życiu miesiączki. Poprzedzający ją okres nazywamy przekwitaniem lub klimakterium. Przekwitanie to etap w życiu kobiety, w którym dochodzi do ustania czynności gruczołów płciowych, zmian hormonalnych, zakończenia krwawienia miesiączkowego i ustania owulacji. Menopauza i ciąża są ze sobą niekiedy mylone ze względu na podobne objawy, takie jak: brak miesiączki, wahania nastroju i bóle głowy. Zanim pojawi się menopauza, miesiączki stają się nieregularne, a niektóre cykle mogą być bezowulacyjne. Nie oznacza to jednak, że w tym czasie nie może dojść do zapłodnienia. W okresie poprzedzającym menopauzę, czyli premenopauzy należy pamiętać o antykoncepcji. Kobiety, które doświadczyły przedwczesnej menopauzy mogą skorzystać z zapłodnienia metodą in vitro z komórkami jajowymi od anonimowej dawczyni. Czym jest menopauza? W Polsce termin “menopauza” stosowany jest wymiennie z takimi określeniami jak przekwitanie i klimakterium. Z medycznego punktu widzenia i zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) menopauza to ostatnia miesiączka, po której w wyniku braku aktywności pęcherzykowej jajników przez 12 miesięcy nie wystąpiło żadne krwawienie. Ustaje także produkcja estrogenów i progesteronu – żeńskich hormonów płciowych, z czym wiążą się istotne zmiany w funkcjonowaniu organizmu. Menopauza występuje zwykle między 45. a 55. rokiem życia. Zdarza się jednak również u znacznie młodszych kobiet. Menopauzę stwierdza się w momencie, kiedy od ostatniej miesiączki upłynęło 12 miesięcy, a w międzyczasie nie pojawiły się krwawienia. Objawy zbliżającej się menopauzy W trakcie klimakterium można wyróżnić kilka etapów, które różnią się czasem trwania i typowymi dla siebie objawami. Są to: premenopauza – występuje około 40 roku życia. W tym czasie podczas badań można stwierdzić podwyższony poziom gonadotropin przysadkowych (FSH), jednak kobieta nie odczuwa na razie żadnych objawów zbliżającego się klimakterium. Jedynym symptomem nadchodzących zmian może być dłuższe lub krótsze niż zazwyczaj krwawienie miesięczne. perimenopauza – zaczyna się na kilka lat przed menopauzą, a kończy rok po niej. W tym czasie cykle coraz częściej są bezowulacyjne, a prawdopodobnie na skutek obniżenia poziomu estrogenów i progesteronu oraz wzrostu poziomu gonadotropin przysadkowych (FSH i LH) kobieta zaczyna odczuwać objawy klimakterium takie, jak: częste bóle głowy, wahania nastrojów, drażliwość i skłonność do depresji, uderzenia gorąca, wzmożona potliwość, osłabienie, uczucie zmęczenia i brak energii, bóle stawów i mięśni, suchość pochwy, nawracające zapalenie dróg moczowych, nietrzymanie moczu, zmniejszenie elastyczności skóry, obniżone libido, problemy z osiągnięciem orgazmu. menopauza – czyli ostatnia miesiączka w życiu kobiety, po której przez 12 miesięcy nie zaobserwowano krwawień. Czas jej wystąpienia zależy nie tylko od wieku kobiety, ale przede wszystkim od liczby pęcherzyków Graffa w jajnikach. Szacuje się, że płodność kobiety zaczyna spadać już po 35 roku życia, przy czym proces ten zachodzi szybciej u tych z nas, które wcześniej od koleżanek miały pierwszą miesiączkę. To ważna informacja dla par, które planują późną ciążę. Rozważanie zależności menopauza a ciąża może mieć bowiem zasadne nawet na kilka lat przed ustaniem krwawienia miesięcznego. okres postmenopauzalny – czyli czas po menopauzie, kiedy miesiączka już się nie pojawia. Obserwuje się natomiast niski poziom estrogenów i progesteronu oraz wysoki poziom FSH i LH. Sprawdź: Ile kosztuje in vitro? Menopauza a ciąża Podczas klimakterium gwałtowne zmiany hormonalne prowadzą do tego, że miesiączki występują coraz rzadziej, aż ostatecznie całkowicie zanikają. W związku z tym pojawiają się cykle bezowulacyjne, czyli takie, w których nie doszło do uwolnienia komórki jajowej z pęcherzyka Graffa. Niemożliwe staje się więc zapłodnienie i rozwój ciąży. Niemniej niektóre objawy przekwitania – zwłaszcza brak miesiączki, wahania nastroju, bóle głowy i uczucie zmęczenia – przypominają pierwsze dolegliwości, które mogą wystąpić po zapłodnieniu. Z tego powodu wiele kobiet może pomylić menopauzę z ciążą. Dotyczy to przede wszystkim tych pań, u których objawy klimakterium i sama menopauza pojawiają się przedwcześnie. Oczywiście, warto wówczas wykonać badanie ginekologiczne lub test ciążowy, ponieważ niekiedy natura bywa bardzo zaskakująca. Zalecane są także testy laboratoryjne krwi, określające poziom stężenia poszczególnych hormonów we krwi w celu wykluczenia zaburzeń gospodarki hormonalnej, niezwiązanej z okresem przekwitania. Początki menopauzy a ciąża Zanim dojdzie do menopauzy, kobieta przechodzi jeszcze przez dwa ważne etapy: premenopauzę – kilka lat poprzedzających wystąpienie ostatniej miesiączki, w których dochodzi do nieregularnego wydzielania hormonów płciowych i spadku ich stężenia we krwi; perimenopauza – okres przed i w trakcie menopauzy, który charakteryzuje się występowaniem różnorodnych objawów, świadczących o tym, że kobieta wkroczyła w ten etap swojego życia. Premenopauza jest okresem, w którym dochodzi do istotnych zmian w organizmie i zaburzeń cyklu menstruacyjnego. Uważa się, że mogą one pojawić się już około 35. roku życia, co wiąże się także ze zmniejszeniem rezerwy jajnikowej (ilości pierwotnych pęcherzyków jajowych, które są zdolne do przekształcenia się w dojrzałą komórkę jajową). Nie oznacza to jednak, że owulacja została całkowicie wstrzymana. Owszem, zdarzają się cykle bezowulacyjne, jednak w takim przypadku przekwitanie poprzedzające menopauzę i ciąża są całkiem możliwe. Okres przekwitania a ciąża – jak uniknąć zapłodnienia? U kobiet, które weszły w okres przekwitania przez pewien czas istnieje jeszcze realna szansa na ciążę. Powinny one pamiętać o stosowaniu antykoncepcji. Jej odpowiednią formę pomoże dobrać ginekolog po wcześniejszym wykonaniu badań laboratoryjnych krwi oraz USG dopochwowym, którego celem jest ocena stanu narządów rodnych. Najczęściej zalecane sposoby zapobiegania ciąży w okresie przekwitania to: prezerwatywy, dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne z niską dawką hormonów, zastrzyki antykoncepcyjne (wykonuje się je raz na 3 miesiące), wkładki domaciczne (tzw. spirala), kapturki dopochwowe, hormonalne krążki dopochwowe. Menopauza a ciąża – zapłodnienie in vitro Zanik miesiączki w związku z menopauzą nie skazuje nas jednoznacznie na brak możliwości posiadania dzieci. W takiej sytuacji nie pozostaje nic innego, jak rozważenie kwestii menopauza a ciąża z in vitro. Dzięki rozwojowi medycyny, przedwczesne wejście w okres przekwitania nie wyklucza możliwości posiadania dziecka. W takim przypadku możliwe jest skorzystanie z zapłodnienia metodą pozaustrojową z komórką jajową uzyskaną od anonimowej dawczyni, zarejestrowanej w banku komórek jajowych (adopcja komórek jajowych) i plemnikiem partnera lub dawcy. Tego rodzaju terapią zajmują się kliniki leczenia niepłodności. Zapłodnieniu in vitro mogą poddać się kobiety, które nie ukończyły jeszcze 49. roku życia. Zabieg poprzedzony jest szczegółową diagnostyką zarówno kobiety, jak i jej partnera. Podczas kolejnej wizyty lekarz ocenia wyniki badań i kwalifikuje parę do programu. Następnie kobieta musi przejść terapię hormonalną, dzięki której wzrasta szansa na zapłodnienie. Po zakończeniu przyjmowania leków w jej macicy umieszcza się zapłodnioną komórkę jajową. Źródła: K. Jankowska, Przedwczesne wygasanie czynności jajników, Postępy Nauk Medycznych, t. XXVII, nr 12, 2014 B. Mroczek i wsp., jakość życia kobiet w okresie menopauzy, Family Medicine & Primary Care, Review, 2014, 16, 136-137 Cykl miesiączkowy Krótki cykl miesiączkowy może być oznaką zbliżającej się menopauzy Czy krótki cykl miesiączkowy jest powodem do niepokoju? Jakie mogą być przyczyny skrócenia cyklu? Czy zbyt częste miesiączkowanie zawsze ma związek z menopauzą? Sprawdźmy! Krótki cykl miesiączkowy Miesiączka to nic... Czytaj dalej → Cykl miesiączkowy Okres w ciąży: Czy jest możliwy? Co oznacza? Czy możliwy jest okres w ciąży? Odpowiedź nie jest prosta, ponieważ w praktyce jest to jednocześnie i możliwe i niemożliwe. Gdzie tkwi sprzeczność? Miesiączka w ciąży Zacznijmy od krótkiego przypomnienia,... Czytaj dalej → Cykl miesiączkowy Kiedy plamienie przed okresem jest powodem do obaw? W czasie miesięcznego cyklu kobiety, może dochodzić do krwawień oraz plamień z dróg rodnych, różnego pochodzenia. Nie wszystkie z nich są powodem do obaw. Jednak wszystkie krwawienia, szczególnie te powtarzające... Czytaj dalej → Cykl miesiączkowy Faza folikularna: wszystko co musisz wiedzieć o fazie pęcherzykowej Faza folikularna to jeden z trzech etapów prawidłowego cyklu miesiączkowego kobiety. Pierwsza faza cyklu rozpoczyna się w momencie wystąpienia krwawienia miesiączkowego, a jej zakończeniem jest owulacja. Za wszystkie procesy w... Czytaj dalej → Cykl miesiączkowy Krwawienie międzymiesiączkowe – Czy krwawienie w połowie cyklu to powód do niepokoju? Plamienia między miesiączkami, w odróżnieniu do intensywnych krwawień, nie zawsze są powodem do niepokoju. Niekiedy są wręcz objawem prawidłowego i naturalnego działania układu rozrodczego. Jak rozróżnić niepokojące krwawienie w połowie... Czytaj dalej → Cykl miesiączkowy Najczęstsze przyczyny plamienia po okresie Plamienie po okresie może być objawem poważnych dolegliwości, jednak nie należy panikować. Ważne, by nie bagatelizować niepokojących objawów i jak najszybciej udać się do lekarza, który odpowie na nasze pytania... Czytaj dalej → Cykl miesiączkowy, Testy ciążowe Brak okresu a test negatywny Brak okresu w spodziewanym terminie, u wszystkich kobiet w pierwszej kolejności wywołuje podejrzenie o ciąży. Sięgają po test ciążowy będąc przekonanymi, że zobaczą dwie kreseczki, tymczasem test wychodzi negatywnie. Co może... Czytaj dalej → Cykl miesiączkowy PMS – Zespół napięcia przedmiesiączkowego: przyczyny, objawy i leczenie Zespół napięcia przedmiesiączkowego, zwany w skrócie PMS, często bywa przedmiotem żartów. Na jego temat powstało wiele anegdotek, a każdy gorszy nastrój kobiety jest przypisywany właśnie temu zjawisku. Tymczasem syndrom napięcia... Czytaj dalej → Mama, Cykl miesiączkowy Nieregularny okres po porodzie? To się zdarza częściej niż myślisz! Powiedźmy sobie szczerze: która z was czeka na okres po porodzie? Założymy się, że większość kobiet chciałaby przedłużyć do granic możliwości czas, kiedy miesiączka po porodzie jeszcze się nie pojawia.... Czytaj dalej → Cykl miesiączkowy Czy można zajść w ciążę w czasie okresu? Z ciążą w czasie okresu jest trochę tak, jak z możliwością zajścia w nią podczas karmienia piersią. Wiele osób uważa, że nie ma takiej opcji. Tym bardziej odpowiedź na pytanie:... Czytaj dalej → Cykl miesiączkowy Co to jest owulacja? Sprawdź, kiedy najłatwiej zajść w ciążę! Cykl miesiączkowy kobiety dzieli się na różne fazy, a w poszczególnych fazach jej ciało albo przygotowuje się do przyjęcia zapłodnionej komórki jajowej, albo też usuwa niezapłodnioną komórkę jajową z organizmu. Cykl... Czytaj dalej → Cykl miesiączkowy Śluz płodny: Wszystko, co warto wiedzieć planując ciążę Obserwacja własnego ciała to bardzo istotny element przy planowaniu potomstwa. Pozwala przyspieszyć zajście w ciążę, a także w razie ewentualnych nieprawidłowości – szybko wykryć ich przyczyny i podjąć leczenie. Wyjaśniamy,... Czytaj dalej → Cykl miesiączkowy Jak opóźnić okres? Czy istnieją skuteczne sposoby na opóźnienie miesiączki? Kobiety poszukują sprawdzonych sposobów na to, jak opóźnić miesiączkę z wielu powodów. Najczęściej chodzi o wyjazd lub zaplanowaną dużą imprezę. Czy faktycznie istnieją sposoby na to, jak wstrzymać okres? Jak... Czytaj dalej → Cykl miesiączkowy Menstruacja bez tajemnic: Wszystko, co powinnaś o niej wiedzieć! Czym jest menstruacja? Kiedy powinna wrócić miesiączka po porodzie i które zaburzenia menstruacji wymagają konsultacji z lekarzem? Sprawdź, co warto wiedzieć o miesiączce! Co to jest menstruacja? Okres, miesiączka, menstruacja... Czytaj dalej → Cykl miesiączkowy Skrzepy podczas okresu. Jak wyglądają? Co oznaczają? Skrzepy podczas okresu najczęściej nie wskazują na stan chorobowy. Zdarza się jednak, że są symptomem, którego nie można ignorować, zwłaszcza gdy towarzyszą im inne niepokojące objawy. Kiedy skrzepy krwi przy... Czytaj dalej → Walentynki, Życzenia Krótkie i śmieszne rymowanki na walentynki 2022 Wierszyki na walentynki rymowane cieszą się 14 lutego szczególnie dużą popularnością. Przeważnie nie są długie, można więc wysłać je SMS-em ukochanej osobie, bez trudu można jednak również przepisać je na... Czytaj dalej → Choroby niemowląt Gorączka u niemowląt: Jak ją skutecznie obniżyć? Gorączka u niemowląt może być objawem choroby, ale nie wpadaj w panikę od razu, gdy temperatura ciała dziecka przekroczy 36,6ºC. Układ termoregulacji najmłodszych dzieci jest niedojrzały, dlatego czujność należy zachować... Czytaj dalej → Życzenia, Wielkanoc Wyjątkowe życzenia wielkanocne religijne. Jak złożyć piękne życzenia bliskim? Życzenia wielkanocne religijne warto złożyć osobie, dla której święta te mają przede wszystkim wymiar duchowy. Warto w nich przede wszystkim odnieść się do najważniejszego dla chrześcijan wydarzenia, jakim jest zmartwychwstanie... Czytaj dalej →